Γλώσσα:   EΛ | EN
29 Μαΐου - 29 Μαΐου 2021

Η ξεχωριστή έκθεση μνήμης και τιμής στους ήρωες του 1821, διοργανώνεται στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και τον Δήμο Λεμεσού.

 

Στο Πολυλειτουργικό Παραθαλάσσιο Πάρκο (στη μεγάλη αποβάθρα) στη Λεμεσό, πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο 29 Μαΐου, τα εγκαίνια της υπαίθριας έκθεσης «Η Ιστορία έχει πρόσωπο», αφιερωμένης στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

 

Η έκθεση που πραγματοποιείται στον παραλιακό δρόμο -από το δημοτικό κήπο έως την Αγία Αικατερίνη (Φραγκοκλησιά) και στο Πολυλειτουργικό Παραθαλάσσιο Πάρκο στον Μόλο- φέρνει στο προσκήνιο τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία.

 

Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποίησε ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Δρ Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος τόνισε ότι «Η έκθεση του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου, του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και του Δήμου Λεμεσού είναι σαν ένα ευφάνταστο μάθημα Ιστορίας. Μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που η Ιστορία έρχεται να μας συναντήσει και να μας συστηθεί στους δρόμους της καθημερινότητάς μας. Γνωστές και άγνωστες φυσιογνωμίες της εποχής της Ελληνικής Επανάστασης ξεπετάγονται από τις σελίδες των βιβλίων, ζωντανεύουν και βγαίνουν από το τεχνητό περιβάλλον που τις έχουμε περιορίσει, τις αίθουσες διδασκαλίας, τους συνεδριακούς και τους μουσειακούς χώρους, για να ταξιδέψουν με μια μηχανή του χρόνου και να μας συναντήσουν εδώ που συμβαίνει η ζωή, στο σήμερα, στην απογευματινή μας βόλτα στον Μόλο, να περπατήσουμε πλάι πλάι και να μας διηγηθούν σε πρώτο πρόσωπο, πώς γράφονται τα έπη. Πάντα με τη συμβολή της εικονοποιητικής δύναμης της τέχνης που από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια και τις καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις των σπηλαίων έχει αποτελέσει σημαντική ιστορική πηγή και πάντα χάρη στην εκπληκτική ενάργεια των έργων του Benjamin Mary.  Γιατί η Ιστορία δεν είναι μια υπόθεση του παρελθόντος, απρόσωπη και μακρινή. Η Ιστορία ενός έθνους, είμαστε εμείς, οι άνθρωποί του».

 

 Καλωσόρισμα απηύθυνε ο Δήμαρχος Λεμεσού Νίκος Νικολαΐδης, ο οποίος τόνισε ότι  «Η σύμπραξη στη διοργάνωση της έκθεσης αποτελεί για μας ξεχωριστή τιμή, γιατί ακριβώς διοχέτευσε στα κεντρικότερα σημεία της Λεμεσού, την παραλιακή της λεωφόρο και την παραλιακή της επίχωση το εορταστικό πνεύμα και τον επετειακό παλμό που διασυνδέονται με τα 200 χρόνια από το 1821». Ακολούθησε χαιρετισμός από τον Αντιπρόεδρο του ΔΣ Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου Δρ Χάρη Πουαγκαρέ, ο οποίος ανέφερε ότι «Η έκθεση “Η Ιστορία έχει Πρόσωπο”, πέραν από τον καλλιτεχνικό χαρακτήρα της, μας δίδει ηχηρά και ισχυρά διδάγματα. Αυτοί οι λίγοι που τόλμησαν να τα βάλουν με ένα μεγάλο αντίπαλο – την Οθωμανική αυτοκρατορία – για να απελευθερώσουν τη χώρα τους, δεν ήταν μόνον οι δυνατοί, οι επώνυμοι και οι εγγράμματοι της εποχής τους. Ήταν, και οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, που είχαν τόλμη αλλά και πίστη στον αγώνα τους. Και στις δύο περιπτώσεις που τιμούμε σήμερα, το 1821 αλλά και την ηρωική θυσία κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, οι άνθρωποι αυτοί δεν λογάριασαν τον εαυτό τους, αλλά λογάριασαν τις αρχές τους, τα πιστεύω τους, την ελευθερία τους. Και θυσιάστηκαν για αυτά. Με τον τρόπο αυτό, οι απλοί και οι επώνυμοι άνθρωποι μαζί, έδωσαν πρόσωπο στην ιστορία».

 

Επίσης, χαιρετισμό απηύθυνε η Πρόεδρος του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου Άρτεμις Σκούταρη, η οποία τόνισε ότι «Η έκθεση που εγκαινιάζεται σήμερα στηρίζεται σε ένα μοναδικό τεκμήριο της Συλλογής του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου. Πρόκειται για άγνωστα μέχρι πρότινος πορτρέτα Ελλήνων και Κυπρίων που είχαν λάβει μέρος στην Επανάσταση του 1821 ή δραστηριοποιήθηκαν στον πολιτικό και εκκλησιαστικό βίο της Ελλάδας στα μεταγενέστερα χρόνια, την περίοδο βασιλείας του Όθωνα». Ο εκπρόσωπος του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο Ιωάννης Μαλλικούρτης διάβασε τον χαιρετισμό του Πρέσβη της Ελλάδας Θεοχάρη Λαλάκου. Στον χαιρετισμό του ο Πρέσβης αναφέρθηκε σε μια προσωπική του εμπειρία «Αυτό που με συνεπήρε όταν ξεφύλλισα το λεύκωμα ήταν η διαφορά μεταξύ αυτών των προσωπογραφιών και των πορτραίτων που κοσμούσαν τις σχολικές αίθουσες όταν ήμουν στο Δημοτικό. Τα πορτραίτα εκείνα ήταν προφανώς εξιδανικευμένα, βασισμένα στο πνεύμα του νεοκλασικισμού που κυριαρχούσε στην εποχή τους. Αντίθετα, οι 320 μορφές που φιλοτέχνησε ο Mary εκ του φυσικού είναι ρεαλιστικές, με μια πιο ανθρώπινη διάσταση. Διερωτάται κανείς αλήθεια, ελλείψει φωτογραφιών, θα μπορούσαν να υπάρχουν πιο πιστές απεικονίσεις των ηρώων από τις προσωπογραφίες του Mary; Και αυτό τις κάνει πιο συγκινητικές, διότι στα πρόσωπα των ηρώων - βέβαια προς τη δύση της ζωής τους - απεικονίζονται όλες οι κακουχίες και οι δοκιμασίες που υπέστησαν». Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά του για την διοργάνωση της εντυπωσιακής αυτής έκθεσης, που αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο τόσο το μεγαλείο του αγώνα της εθνική παλιγγενεσίας, όσο και την πίστη στον Χριστό για την επιτυχία του.

 

Στην έκθεση παρουσιάζονται 22 πίνακες, απεικονίζοντας σημαντικές μορφές μέσα από τα 320 μοναδικά πρόσωπα που ζωγράφισε ο Benjamin Mary (1792-1846), διπλωματικός αντιπρόσωπος του Βελγίου στην Ελλάδα. Τα σχέδια φιλοτεχνήθηκαν εκ του φυσικού, κυρίως στην Αθήνα, μεταξύ 1839 και 1844. Δημοσιεύονται για πρώτη φορά και φέρνουν σε επαφή τον θεατή με γνωστά και άγνωστα πρόσωπα της Ελληνικής Επανάστασης και της οθωνικής Ελλάδας, μέσα από την ευαίσθητη και διεισδυτική ματιά ενός Ευρωπαίου καλλιτέχνη. Αγωνιστές, πολιτικοί, ιερωμένοι, λόγιοι, φιλέλληνες, άνθρωποι καθημερινοί, ποζάρουν υπομονετικά για να φιλοτεχνήσει το πορτραίτο τους ο Benjamin Mary, ο οποίος καταφέρνει να συλλάβει την έκφρασή τους σε μια μοναδική στιγμή της Ιστορίας. Ενδεικτικά εικονίζονται: Θ. Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Λ. Κουντουριώτης, Ι. Μακρυγιάννης, Χ. Χατζηπέτρου, ο Βρεττανός φιλέλληνας G. Finlay, Π. Νοταράς, Θ. Φαρμακίδης, ο Κύπριος Ν. Θησεύς, Β. Πετιμεζάς, Α. Μαυρομιχάλης, Η. Σαλαφατίνος, Ι. Κωλέττης, Ι. Καρατζάς, Δ.Ν. και Κ. Μπότσαρης και άλλοι.

 

Περισσότερα ιστορικά στοιχεία καθώς και πληροφορίες για τα εικονιζόμενα πρόσωπα περιέχονται στην έκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος - Εθνικό Ιστορικό Μουσείο: Η Ιστορία έχει πρόσωπο – Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary (Αθήνα, 2020).

 

Η υπαίθρια έκθεση «Η Ιστορία έχει πρόσωπο» στη Λεμεσό, διαρκεί έως 31 Ιουλίου 2021.